İslam kaynaklarına göre iffet; yeme, içme, cinsel arzular gibi ihtiyaçlarda ölçülü olmak, bu gibi hususlarda dinin ve aklın çerçevesinde hareket etmektir. İffet daha yaygın olarak cinsellik için kullanılsa da İslam’a göre bu konu daha geniş kapsamlı ele alınmıştır.
Kur’an’da iffetle ilgili çeşitli ayetler olduğu halde, dikkat çekilen noktalar farklı farklı olmuştur. Mesela ihtiyaç sahibi kimsenin iffetli olması sebebiyle başkalarına el açmaması[1], yetim malını koruması gereken velisinin iffetinden dolayı o maldan uzak kalması[2] bunlara örnektir. Hz. Muhammed (s.a.v) de “Allah yoksul olmasına rağmen iffetini korumaya çalışan mümin kulunu sever.” demiştir. Ayet ve hadisler, insanın en sıkıntılı anında bile iffetini korumasını ve ihtiyaçlarını gidermek için haram yollara yönelmemesini emretmiştir.
Yaygın kullanılan iffet tanımında ise; cinsel arzuların helal ve meşru dairede korunması anlaşılmaktadır. Hz. Muhammed (s.a.v) “Her kim diline ve cinsel arzularına hakim olacağına dair bana söz verirse ben de onun cennete girmesine kefil olurum.” demiştir. Burda kastedilen harama yönelmeden kendini dizginleyebilmektir. Ahzab suresi 35. ayette de Allah iffetini koruyan kadın ve erkeklere büyük mükafatlar vereceğini müjdelemiştir. Hz. Muhammed (s.a.v), hiçbir gölgenin bulunmayacağı kıyamet gününde Allah’ın arşının gölgesinde yedi sınıf insanın bulunacağını; bunlardan birinin de mevki sahibi güzel bir kadının gayrı meşru olarak beraber olma isteğine “Ben Allah’tan korkarım” diyerek uzak kalan kişi olduğunu haber vermiştir.[3]
Genel anlamıyla iffet; maddi konularda kanaatkar davranmak, insanlara el açmaktan utanmak, cinsel arzuları meşru ve helal ölçüler içinde sınırlandırmak, başkalarına kötü söz söylememek, mütevazi olmak gibi güzel huyların çatısı hükmündedir. Kur’an’da dengeli ve ölçülü bir ümmet olarak nitelendirilen Müslümanlar, hayvani duygu ve isteklerini dengede tutabildikleri ölçüde iffetli insan tanımına uymuş olurlar.
[1] Bakara/273
[2] Nisa/6
[3] Buhâri, Ezan 36, Zekât 16, Rikâk 24, Hudûd 19; Müslim, Zekât 91