Kur’an-ı Kerim, 604 sayfadır. 30 cüzden (kitapçıktan) oluşmaktadır. Her bir cüz (kitapçık) 20 sayfadır.
Kur’an-ı Kerim, 114 sure (bölüm) içermektedir. Surelerin adları ve sıralanışı Hz. Muhammed’e (sav) Allah’ın bildirmesi ile belirlenmiştir.[1]
Kur’an-ı Kerim’deki sureler indirildiği şehre göre ikiye ayrılmaktadır. Hz. Muhammed (sav), Mekke’deyken indirilen surelere Mekkî sureler; Medine’deyken indirilen surelere Medenî sureler denmektedir. Mekkî sureler genel olarak Allah’ın birliğine, kudretine, ahiret gününe, haşir ve amellerin karşılığı gibi ahiret meseleleriyle insanlarda bir ahlak bilinci oluşturmayı hedeflemektedir. Örneğin: “Gördün mü dini yalan sayanı? İşte odur yetimi itip kakan ve yoksula yedirmeyi özendirmeyen!”[2]
Medenî surelerde Mekkî surelerin içerdiği başlıca konuların yanında ibadetler ve muâmelât (İslam hukukunda ibadetler haricindeki konular) konuları ağırlık kazanmıştır. Çünkü Medine’de teşekkül edecek Müslüman topluluğu için hem dinin uygulamaya ilişkin yönünün düzenlenip sistemleştirilmesi, hem de siyasi ve hukuki yapının oluşturulması süreci başlamaktadır. Örneğin: “Ey iman edenler! Sizden öncekilerin üzerine yazıldığı gibi sakınasınız diye sizin üzerinize de sayılı günlerde oruç yazıldı. İçinizden hasta veya yolcu olan, başka günlerden sayısınca tutar. Orucu tutmakta zorlananlar için bir yoksulun (günlük) yiyeceği kadar fidye yeterlidir. Bir iyiliği mecbur olmadan yapan için bu (yaptığı) iyidir. Ama orucu tutmanız -bilirseniz- sizin için daha hayırlıdır.”[3]
Kur’an-ı Kerim’de bahsedilen konu başlıkları genel olarak şunlardır: ibadet[4], iman[5], peygamberler ile ilgili hikayeler[6], Allah’ın emir ve yasakları[7], geçmiş milletlerin başlarına gelen olaylar ve bunların sebepleri[8], ahlak kuralları[9], inanç kavramı ile ilgili bilgiler[10], ilahi kitaplar[11], yaratılış, ölüm[12], kıyamet[13], ahiret ve dua[14].
Kur’an-ı Kerim hem bu dünya hem ahiret mutluluğu için diğer insanlarla bir arada yaşama kültürü oluşturmayı hedefleyen bir kitaptır: “İnsanlardan öyleleri de vardır ki, Ey rabbimiz! Bize bu dünyada da iyilik ver, öteki dünyada da iyilik ver; bizi cehennem azabından koru, derler. İşte kazandıklarından bir payı olanlar bunlardır.”[15] Dolayısıyla Kur’an’da evlilik[16], boşanma[17], miras hukuku[18], anne- baba hakkı[19], savaş hukuku[20], borçlanma[21], iş etiği[22] ve peygamber kıssaları[23] hakkında örnekler ve benzetmeler vardır.
Bütün bunlarla birlikte, Kur’an’da en düzenli ve sık tekrarlar Allah’ın isim ve sıfatlarıyla kendini tanıtması ile ilgilidir. İnsanların öncelikli yaratılış amacı olan “Allah’ı tanımak”, Kur’an’ın her sayfasında mutlaka kendine yer bulmuştur.
[1] Müslim; Müsafirin, 252; Buharî, Tefsir; 17/1; 21/1; Fedailu’l-Kur’an, 6.
[2] Maun, 1-3.
[3] Bakara, 183- 184.
[4] Hicr, 99.
[5] Enam, 102- 103.
[6] Ahzab, 21.
[7] Bakara, 83.
[8] Ali İmran, 137.
[9] Ahzab, 70.
[10] Bakara 186.
[11] Maide, 44.
[12] Teğabun, 3.
[13] Bakara, 174.
[14] Mümin, 60.
[15] Bakara, 201- 202.
[16] Bakara, 221.
[17] Bakara, 227.
[18] Nisa, 11.
[19] Nisa, 36.
[20] Hac, 39.
[21]Bakara, 280.
[22] Bakara, 195.
[23] Ahzab, 21.