Bazı diğer dinlerde bir ritüel olarak uygulanan “günah çıkarma” işlemi, İslam’da yoktur. İslam dinine göre her insan küçük ya da büyük günahlar işlese de yetkilendirilmiş bir din adamına bunları itiraf etmesi ve bunun sonucunda günahlarından arınmak için cezalar ödemesi gerekmez.
İnsan Günahlardan Nasıl Temizlenir?
İslam’a göre günahlarından arınmak, her türlü kötülükten samimi bir pişmanlık içinde gönüllü bir vazgeçiş ve bir daha dönmeme kararlılığı ile gerçekleşir. Bu kararı Allah’a dua yoluyla ilan etmeye “tevbe” denir. Günahlarının affedilmesi duasına ise “istiğfar” denir. Tevbenin de istiğfarın da kalıplaşmış formları veya onlara özel mekânları yoktur[1]. İnsan bu niyetlerle durumunu ve dileklerini Allah’a sunar. Günahları da insanın niyeti de kişi ile Allah arasında gizli kalır.
Kur’an’da Allah’tan af dilemek çok kereler tavsiye edilmiş[2], kişinin günahları ne kadar çok olursa olsun, insan Allah’a yönelip bunlardan vazgeçme niyetine sahip olduğunda Allah’ın çok bağışlayıcı olduğu ortaya konmuştur[3]. Allah’ın Kur’an-ı Kerim’de ve Hz. Muhammed’in hadislerinde öğretilen isimleri arasında O’nun affediciliğini ifade eden birçok isim vardır. O, günahları affeden (el-Ğafur), günahları tekrar tekrar affeden (el-Ğaffar), ayıpları örten (el-Settar) ve tevbeleri kabul edendir (et-Tevvab).
Müslüman olmaya karar veren kişinin önceki günahları affedilir mi?
Tevbe ve istiğfar ile birlikte, yapılan iyi işlerin de geçmiş günahları yok edeceği haberi Kur’an’da verilmiştir.[4] O kadar ki, insanın verdiği güzel bir iyilik kararı olarak Müslüman olmayı seçmesi, bu seçim tarihinden önceki bütün günahlarını ortadan kaldırır.[5]
İnsan başka birinin günahlarının affedilmesi için dua edebilir mi?
Tüm bunlarla birlikte bir Müslüman, akrabası olsun ya da olmasın, hatta yaşasın ya da ölmüş olsun, başka insanların günahlarının bağışlanması için de dua edebilir.
Özet:
1. İslam dininde bir din adamına günahlarını itiraf şeklinde uygulanan herhangi bir “günah çıkarma” ritüeli yoktur.
2. İslam’a göre, günahlardan temizlenme Allah’a dua edip Ondan af dilemekle olur.
3. Kişinin günahları ne kadar çok olursa olsun, Allah kendisine yönelen kulları için sonsuz bir affediciliğe sahiptir.
4. İnsanın yaptığı iyilikler de onun geçmiş günahlarının silinmesine yol açar.
5. Bir Müslüman, başka birinin bağışlanması için de Allah’a dua edebilir.
[1] Kur’an’da ve hadislerde yer alan tövbe ve istiğfar ifadelerinin çoğu dua ve niyaz şeklindedir.
[2]“Ancak tevbe edip hallerini düzeltenler ve gizledikleri gerçekleri açıklayanlar başka; ben onların tevbesini kabul ederim. Çünkü ben, tevbeleri çokça kabul eden ve merhameti bol olanımdır.” (Bakara, 2/160);
“Ümidinizi kesmeyin, fakat tepenize o azap inmeden önce de tevbe edip Rabbinize yönelin ve O’na teslim olun. Aksi halde kimseden yardım göremezsiniz.” (Zümer, 39/54)
“Kim bir kötülük yapar veya nefsine zulmeder de sonra Allah’tan bağışlanma dilerse, şüphesiz Allah’ı çok bağışlayıcı ve çok merhamet edici olarak bulur.” (Nisa 4/110)
“Artık Rabbinizden hatalarınızın örtülmesini isteyin, sonra O’na tevbe edin ki sizi belirli bir vakte kadar huzur içinde güzel bir şekilde yaşatsın ve faziletli bir hayat sürenlere bol bol lutf u ihsânda bulunsun.” (Hûd, 11/3.)
[3]“Onlar çirkin bir iş yaptıkları veya günah işleyerek kendi öz canlarına zulmettikleri zaman, hemen Allah’ı hatırlayarak O’ndan günahlarının affını isterler. Zâten, günahları Allah’tan başka kim affedebilir ki? Hem onlar, işledikleri günah ve hatalarda bile bile ısrar da etmezler.” (Al-i İmrân, 3/135)
“Sonra Âdem, Rabbinden öğrendiği sözlerle Allah’a yalvardı, tevbe etti, Allah da tevbesini kabul buyurdu. Doğrusu O, tevbeleri çok kabul eden, nihâyetsiz merhamet sahibi olandır.” (Bakara, 2/37)
“Ancak, siz kendilerini ele geçirmeden önce suçundan tevbe edenler bu hükmün dışındadır. Şunu bilin ki Allah, çok bağışlayıcıdır, engin merhamet sahibidir”. (Mâide, 5/34)
[4]“Gündüzün iki tarafında, gecenin de gündüze yakın saatlerinde namaz kılın. Şüphesiz ki iyilikler kötülükleri yok eder. İşte bu, öğüt almak isteyenler için bir hatırlatmadır. Sabret! Allah güzel davrananların mükâfatını zayi etmez.” (Hûd, 11/114-115)
[5]“Ancak tövbe edip inanarak erdemli işler yapanın durumu başkadır; Allah böylelerinin kötü hallerini iyiye çevirecektir. Allah çok bağışlayıcı, çok merhametlidir.” (Furkân, 25/70)
Bu âyet esas alınarak, kâfir iken Müslüman olmayı seçen birinin samimi bir şekilde tevbe istiğfar etmesiyle birlikte kul hakkı hariç geçmiş hataları silinir. Hz. Peygamber (s.a.s.), üzerinde kul hakkı bulunan kişilerin, hak sahibi olan mazlumlardan helallik almalarını öğütlemiştir. Bunun yapılmaması durumunda hesap gününde haksızlık yapan kişinin salih amellerinin, haksızlığı ölçüsünde alınarak hak sahibine verileceğini, eğer verilecek salih amel bulunamazsa o zaman da mazlumun günahlarının zâlime yükleneceğini belirtir (Buhârî, Mezâlim, 10).